22 ژوئن 2022- بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) به دلیل تجمع چربی اضافی در سلول های کبدی می تواند باعث التهاب مزمن و آسیب کبدی شود و خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش دهد. اکنون، محققان دانشگاهUT Southwestern ، یک آزمایش خون ساده را برای پیشبینی اینکه کدام یک از بیماران مبتلا به NAFLD، بیشتر در معرض ابتلا به سرطان کبد هستند، توسعه دادهاند.
دکتر Yujin Hoshida، یکی از اعضای مرکز جامع سرطان هارولد سی. سیمونز و نویسنده ی ارشد این مقاله که در Science Translational Medicine منتشر شده است، گفت: این آزمایش به ما این امکان را میدهد که بهطور غیرتهاجمی تشخیص دهیم چه افرادی باید با سونوگرافیهای منظم برای غربالگری سرطان کبد بیشتر از همه تحت نظارت قرار گیرند.
بیماری کبد چرب غیرالکلی(NAFLD) به سرعت به عنوان یک عامل اصلی بیماری مزمن کبدی در ایالات متحده در حال ظهور است. با افزایش نرخ چاقی و دیابت، انتظار می رود میزان بروز آن همچنان در حال رشد باشد. مطالعات نشان داده است که افراد مبتلا به NAFLD تا هفده برابر بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان کبد هستند. اعتقاد بر این است که برای بیماران مبتلا به NAFLD که بیشتر در معرض خطر سرطان هستند، پزشکان یک برنامه غربالگری سختگیرانه را در نظر بگیرند که شامل سونوگرافی از کبد هر شش ماه یکبار باشد. اما تعیین دقیق اینکه کدام بیماران در این گروه قرار دارند چالش برانگیز است و معمولاً شامل بیوپسی های تهاجمی است.
دکتر نائوتو فوجیوارا، دانشمند تحقیقاتی در آزمایشگاه دکتر هوشیدا، و همکارانش به این فکر افتادند که آیا با آزمایش نمونههای خونی بیماران NAFLD میتوان افرادی که در معرض بالاترین خطر سرطان کبد HCC)، شایعترین شکل سرطان کبد(هستند، را تشخیص داد. در این مطالعه ی جدید، آنها نمونههای خونی 409 بیمار مبتلا به NAFLD را تجزیه و تحلیل کردند، تا مجموعهای از 133 ژن را که در سطوح بالاتر یا پایینتر از حد متوسط در کبد بیماران مبتلا به HCC در طی یک دوره پیگیری 15 ساله بیان میشدند را مشخص کنند. سپس بیماران بر اساس میزان بیان این ژن ها به گروه های پرخطر و کم خطر تقسیم شدند. بیش از 15 سال پس از نمونه برداری، برای 22.7٪ از افرادی که در گروه پرخطر قرار داشتند، HCC تشخیص داده شد در حالی که این سرطان برای هیچ یک از بیماران در گروه کم خطر تشخیص داده نشد.
دکتر هوشیدا، مدیر برنامه تحقیقاتی ترجمه ای تومور کبدی UTSW، گفت: این آزمایش به ویژه برای اینکه به ما بگوید چه کسانی در آن گروه کم خطر قرار دارند، خوب بود. اکنون ما با اطمینان بیشتری می توانیم بگوییم که این بیماران نیازی به پیگیری دقیق ندارند.
محققان همچنین پانل ژنی کبد را به چهار پروتئین تبدیل کردند که سطح آنها را میتوان در نمونههای خون اندازهگیری کرد تا ارزیابی خطر آسانتر شود. هنگامی که بیماران بر اساس این پروتئین ها به گروه های پرخطر و کم خطر تقسیم شدند، برای 37.6 درصد از بیماران در گروه پرخطر در طول دوره ی پیگیری 15 ساله،HCC تشخیص داده شد، در حالی که این سرطان برای هیچ یک از بیماران در گروه کم خطر تشخیص داده نشد.
بیشتر ژنها و پروتئینهایی که پیشبینیکننده ی خطر HCC هستند، مولکولهای ایمنی و التهابی بودند، این موضوع به اهمیت التهاب در ایجاد HCC اشاره میکند. علاوه بر این، محققان نشان دادند که غلظت این مولکولها همراه با درمانهای شناخته شده برای کاهش التهاب کبد و خطر HCC، از جمله جراحی چاقی، داروهای کلسترول، و ایمونوتراپی تغییر میکند.
دکتر هوشیدا، گفت: این بدان معناست که ما واقعاً میتوانیم از مجموعه ی این مولکولها برای ردیابی عملکرد بیماران در طول زمان یا اطلاع از اثربخشی احتمالی مداخلات پزشکی برای کاهش خطر سرطان کبد استفاده کنیم. به عنوان مثال، آزمایش خون این پروتئین به نام PLSec-NAFLD، برای نظارت بر اثربخشی یک داروی کلسترول در کاهش خطر سرطان کبد در یک کارآزمایی بالینی، تحت بررسی است.
تیم دکتر هوشیدا، در حال برنامه ریزی برای ادامه ی ارزیابی کاربرد PLSec-NAFLD در گروه های بزرگتری از بیماران در سراسر جهان است. آنها گفتند که در آینده، آزمایشاتی میتوانند برای اندازهگیری خطر سرطان در سایر بیماریهای اصلی کبد مانند هپاتیت B و بیماری کبد الکلی، نیز ابداع شود.
منبع:
https://www.news-medical.net/news/20220622/Simple-blood-test-can-predict-liver-cancer-risk-in-NAFLD-patients.aspx